Μόρφου Νεόφυτος:Ο Άξιος Μητροπολίτης που μιλάει για το Ψαλτήρι & οι Έλληνες που ακούν με σεβασμό το ποιμενικό του λόγο

Μητροπολίτης Μόρφου Νεόφυτος: «ἡ γονικὴ μήτρα τῆς Εὐχῆς εἶναι τὸ Ψαλτήρι»

(Αναγνώσματα της ημέρας – orthodoxia.gr)

Τὸ Ψαλτήρι εἶναι ἕνας πρακτικὸς τρόπος προσευχῆς, καὶ μάλιστα πανάρχαιος τρόπος, ἀρχαιότερος ἀκόμα καὶ ἀπὸ τὸ “Κύριε Ἰησοῦ Χριστὲ Ἐλέησόν με”, τὴ λεγομένη Εὐχή. Ποὺ βεβαίως, δὲν εἶναι μόνο γιὰ τοὺς μοναχούς. Τὸ Ψαλτήρι εἶναι μία προσευχὴ τριῶν χιλιάδων ἐτῶν, ἂν σκεφτοῦμε ὅτι ὁ Δαυὶδ ὁ βασιλεὺς ποὺ εἶναι ὁ πρῶτος συντάκτης τοῦ ψαλτηρίου ἔζησε τὸ 1000 π.Χ. Γιατί ἔχει τόση σημασία αὐτό; Γιατί κατὰ τὴν πάροδο τῶν χρόνων ἁγιάστηκαν οἱ λέξεις. Κάθε λέξη τοῦ Ψαλτηρίου, αὐτενεργεῖ στὴν καρδία.

Ὅλοι οἱ ἐκκλησιαστικοὶ ἄνθρωποι μιλοῦν γιὰ τὴ Μετάνοια, μὰ ὁ Δαυὶδ καὶ οἱ ἀκόλουθοι μαθητές του, ποὺ τὸ συμπλήρωσαν, τὰ ἔγραψαν μὲ πόνο καὶ κλάματα, ὅπως ἀναφέρει καὶ ὁ Ἅγιος Ἰάκωβος ὁ Τσαλίκης, καθὼς πρόκειται γιὰ καρδιακὲς προσευχές. Καὶ ἀφοῦ σκοπὸς τοῦ Χριστιανοῦ εἶναι νὰ μάθει τὴ Μετάνοια ἔπειτα καὶ μέσῳ αὐτῆς νὰ φτάσει στὴν Ἐξομολόγηση μετὰ στὴ Θεία Κοινωνία καὶ τελικὰ στὴν Ἁγιότητα. Αὐτὴ εἶναι ἡ σειρά.

Ἄρα χωρὶς Προσευχὴ Μετάνοιας δὲν ὑπάρχει δυνατότητα Ἁγιότητας. Τὰ ὑπόλοιπα εἶναι ἀγαπολογίες φριχτὲς καὶ παραμύθια ποὺ δυστυχῶς ταλαιπωροῦν τοὺς νεοέλληνες. Δυστυχῶς, στὸ διαδίκτυο ὑπάρχουν πολλοὶ ἀγαπολόγοι καὶ μερικοὶ ἐξ’ αὐτῶν φοροῦν καὶ ράσα. Τὴν Μετάνοια λοιπόν, τὴν τόση δυσνόητη γιὰ τὸ σύγχρονο ἄνθρωπο τὴ συναντᾶμε σεσαρκωμένη μέσα στὸ Ψαλτήρι, χωρὶς νὰ τὸ μεταφράσουμε.

Ἂς καταλάβεις καὶ μόνο δέκα γραμμὲς ἀπὸ τὶς διακόσες ποὺ θὰ διαβάσεις. Ἐξάλλου καὶ τὸ “Κύριε Ἰησοῦ Χριστὲ Ἐλέησόν με” μία γραμμὴ εἶναι.

Καὶ μία γραμμὴ ἀπὸ τὸ Ψαλτήρι νὰ καταλάβεις χαρούμενος θὰ εἶσαι. Ἀλλὰ τὸ θέμα δὲν εἶναι τί θὰ καταλάβεις ἐσὺ ἀλλὰ ὁ Διάβολος τί θὰ καταλάβει. Καθώς, αὐτὸς καταλαβαίνει πολὺ καλὰ τί διαβάζεις. Γιατί εἶναι τὰ ἴδια ποὺ διάβαζε ὁ Μέγας Ἀντώνιος, ὁ Ἅγιος Σάββας, ὁ προφήτης Δαυίδ, ὁ προφήτης Ἠσαΐας, ποὺ διάβαζαν ὅλοι οἱ Ἅγιοι, οἱ Ἀγίες καὶ οἱ πρόγονοι μας. Καὶ ξέρει (ὁ Διάβολος) ὅτι κάθε λέξη εἶναι ποτισμένη μὲ δάκρυα, πόνο καὶ ἀναστεναγμούς. Ὁπότε ἔτσι ἀρχίζει τὸ Μέγα Μυστήριο τῆς Μετανοίας.

Θὰ ἀκούσουμε καὶ πολλοὺς νέο-ἀσκητὲς νὰ μιλοῦν γιὰ τὴν εὐχή.

Λέει λοιπὸν ἕνας σύγχρονος ἀπὸ τὸ Ἁγιοφάραγγον τῆς Κρήτης, Σαμιώτης στὴν καταγωγὴ ἀσκητής, ὁ γέρο-Θεόδωρος. “Ἐὰν τώρα ξεκινοῦσα τὸν ἀσκητισμό μου”, αὐτὸς ἦταν ἀσκητὴς μέσα στὰ σπήλαια τῆς Κρήτης. “Ἂν ξεκινοῦσα τώρα λοιπόν, θὰ ξεκινοῦσα διαφορετικά, θὰ ἀποστήθιζα ὅλο τὸ Ψαλτήρι ἂν ἦταν δυνατόν. Διότι διαπίστωσα ἀπὸ τὴν ἐμπειρία μου ὅτι ἡ γονικὴ μήτρα τῆς εὐχῆς εἶναι τὸ Ψαλτήρι”. Μὰ αὐτὸ εἶναι φοβερὴ κουβέντα.

Δηλαδὴ μὴν περιμένεις νὰ γεννήσεις εὐχὴ ἀπὸ τὴ συνεχῆ ἐπανάληψη στὸ κομποσκοίνι ἂν προηγουμένως δὲν εἰσέλθεις στὸ κλίμα τοῦ Ψαλτηρίου.

Εἶναι ἀτμόσφαιρα τὸ Ψαλτήρι. Ἀπὸ ἐκεῖ καὶ πέρα ὑπάρχει καὶ Ἅγιον Πνεῦμα ποὺ τὸ ἔχουμε δεχθεῖ ὅλοι οἱ Ὀρθόδοξοι κατὰ τὸ Μύρωμα, τὴν ὥρα τῆς βαπτίσεως. Ἐνεργοποιεῖται τὸ Ἅγιον Πνεῦμα, μετὰ τὴν ἀνάγνωση ὅπου μαλακώνει ἡ καρδιά μας φεύγουν τὰ πολλὰ «γιατί» καὶ οἱ πολλὲς φαντασίες καὶ ἀρχίζει ὁ ἄνθρωπος καὶ μπαίνει κλίμα τῆς ταπείνωσης, τῆς ἁπλότητας βρίσκει τὶς κατάλληλες λέξεις νὰ ἐκφράσει το εἶναι του, τὰ αἰσθήματα του. Γιὰ ἐμᾶς τοὺς Ἕλληνες, ὑπάρχει ἡ ἐξαίρετη ὑποχρέωση, ἂν θέλουμε νὰ γίνουμε πιὸ Ἕλληνες νὰ διαβάζουμε Ψαλτήρι.

Τὸ Ψαλτήρι γράφτηκε στὰ Ἑβραϊκὰ καὶ μεταφράσθηκε στὰ Ἑλληνικὰ ἀπὸ ἑλληνιστὲς Ἑβραίους γιατί ἔπαψαν οἱ Ἑβραῖοι τῆς διασπορᾶς, στὴν Ἀλεξάνδρεια, νὰ μιλοῦν τὴ γλῶσσα τοῦ προφήτη Δαυὶδ καὶ μιλοῦσαν τὴ γλῶσσα τῶν ἑλληνιστικῶν χρόνων τοῦ Μεγάλου Ἀλεξάνδρου καὶ τῶν διαδόχων του. Ὁπότε οἱ Ἑβραῖοι, ποὺ εἶναι μεγάλοι ἐθνικιστές, ἀναγκάστηκαν νὰ μεταφράσουν τὴ γλῶσσα τὴ δική μας καὶ ὄχι στὴν ἀττικὴ διάλεκτο ἀλλὰ στὴν ἑλληνιστικὴ γλῶσσα τῆς ἐποχῆς, στὴ γλῶσσα μας δηλαδὴ καὶ ἐμεῖς λέμε πὼς θὰ μάθουμε ἑλληνικὰ καὶ πὼς θὰ γίνουμε πιὸ Ἕλληνες. Ἔ, γιὰ ρωτῆστε τοὺς ἥρωες τοῦ ’21 τί διαβάζανε. Ψαλτήρι διαβάζανε, δὲ διαβάζανε μανιφέστο του Μάρξ, οὔτε τοὺς ἐθνικισμούς του Νίτσε. Ἔμαθαν ὡραῖα ἑλληνικά, ἔμαθαν νὰ μετανιώνουνε, ἔμαθαν νὰ κλαῖνε, ἔμαθαν νὰ βλέπουν τὰ λάθη τους καὶ αὐτοὶ ἔκαμναν λάθη, ἄνθρωποι ἦταν. Καὶ προσείλκυσαν τὴ Χάρι τοῦ Θεοῦ, τὸ ἄκτιστο Φῶς τῆς Θεότητος τὸ Τρισάγιο ποὺ εἶναι γεμᾶτο πληροφορίες μᾶς λέγαν οἱ Ἅγιοι, οἱ ὁποῖες κάνουν τὸν ἄνθρωπο γνωστικό, καὶ ὄχι τὰ πτυχία. Καὶ ἐγὼ δύο πτυχία ἔχω τί νὰ τὰ κάμω. Πιὸ πολὺ μὲ βοηθᾶ τὸ Ψαλτήρι, ἡ ἀγράμματη μάνα μου, ἡ μυροφόρα γιαγιά μου, ὁ ὀλιγογράμματος Ἰάκωβος καὶ Πορφύριος παρὰ οἱ μεγάλοι καθηγητάδες καὶ οἱ περισπούδαστοι νομικοί.

Ἐὰν ρωτήσετε: Τί ἀρέσει στὸν κόσμο ἀπὸ τὸν Μόρφου;

Θὰ σᾶς ποῦν: Οἱ διηγήσεις αὐτῶν τῶν ὀλιγογράμματων ἀλλὰ ἡγιασμένων πατέρων καὶ μητέρων.

Ἀπὸ ποὺ ξεκίνησε ἡ Ἁγιότητά ὅλων αὐτῶν; Καὶ πρὶν τὸ κομποσκοίνι ξεκίνησε ἀπὸ τὸ Ψαλτήρι καὶ ἀπὸ τὶς μετάνοιες στὴ Μετάνοια.

Ἂν δὲν ἐπιστρέψουμε σὲ αὐτὰ τὰ στοιχειώδη νὰ μὴ μιλοῦμε γιὰ ἀναλαμπὴ τῆς Ὀρθοδοξίας μόνο ἀπὸ ὁρισμένα γεγονότα τὰ ὁποῖα θὰ προκαλέσουν ἄλλες δυνάμεις καὶ θὰ μᾶς ποῦν οἱ ἄλλες δυνάμεις ἐλᾶτε νὰ πάρετε τὴ δόξα ἐσεῖς.

Ὄχι, ὁ δικός μας κόπος ὡς νεοελλήνων Ὀρθοδόξων εἶναι νὰ μάθουμε τὴν Ὀρθοδοξία μέσα ἀπὸ τὴ Μετάνοια, τὴν Προσευχὴ καὶ τὸ Ψαλτήρι καὶ τὴ Θεία Λειτουργία ὁπωσδήποτε. Ὅταν μάθουμε τὴν Ὀρθοδοξία μέσα ἀπὸ αὐτά τα κείμενα καὶ τοὺς βίους τον Ἁγίων ἐμάθαμε τὸ ἦθος τῆς ἐκκλησίας καὶ τὴ γλῶσσα τὴν Ἑλληνική.

(Ἀπόσπασμα ἀπὸ τὴν ΙΓ’ Πνευματικὴ σύναξη διαλόγου μὲ τὸν Πανιερώτατο Μητροπολίτη Μόρφου κ. Νεόφυτο «Ἀνάβοντας τὸν ἀναπτήρα τῶν ἁγίων», ποὺ πραγματοποιήθηκε στὶς 27 Ἰανουαρίου 2021 στὸ ἱερὸ παρεκκλήσιο τοῦ Ἁγίου Νικηφόρου τοῦ Λεπροῦ της κοινότητος Περιστερῶνας τῆς μητροπολιτικῆς περιφερείας Μόρφου).