«Παραδοχή ήττας» από τον Δημήτρη Παπαστεργίου – 6.602.000 πολίτες δεν έκαναν καμία ενέργεια για να παραλάβουν τον Προσωπικό Αριθμό

Στα χαρτιά της ψηφιακής μετάβασης της ελληνικής δημόσιας διοίκησης φαίνεται να εγγράφεται μια… διπλή αποτυχία: από τη μία η ανακοίνωση της διοίκησης του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης ότι 6.602.000 πολίτες δεν έχουν προβεί σε καμία ενέργεια για την παραλαβή του νέου «Προσωπικού Αριθμού» (ΠΑ)· από την άλλη η διαπίστωση ότι μόλις 641.000 έχουν εκδώσει τη νέα ταυτότητα παρότι η διαδικασία ξεκίνησε εδώ και αρκετούς μήνες.

Τι αναφέρουν τα στοιχεία

• Το υπουργείο αναφέρει πως το σύνολο των δικαιούχων για τον ΠΑ ανέρχεται σε περίπου 9.300.125 πολίτες, εκ των οποίων 6.602.000 δεν έκαναν καμία ενέργεια.
• Από αυτούς, σύμφωνα με καταμέτρηση, μόλις 640.900 (περίπου 7%) έχουν εκδώσει τη νέα ταυτότητα με τον ΠΑ ενσωματωμένο.
• Ο υπουργός, Δημήτρης Παπαστεργίου, εμφανίζεται σε δηλώσεις του να αναγνωρίζει πως «η συμμετοχή ήταν χαμηλότερη από το αναμενόμενο».

Γιατί αυτό είναι… «ήττα»;

Η χρήση του όρου «παραδοχή ήττας» στην εικόνα δεν είναι απλώς ρητορική υπερβολή. Η διαδικασία για τον ΠΑ είχε ως στόχο να ελαχιστοποιήσει τη γραφειοκρατία, να ενσωματώσει υπηρεσίες και να ανανεώσει ταυτοτικά δεδομένα — δηλαδή να σημάνει μια ψηφιακή τομή στην εξυπηρέτηση του πολίτη. Το γεγονός ότι το 70% περίπου των δικαιούχων δεν συμμετείχε δείχνει ότι ή:

• είτε η ενημέρωση δεν ήταν επαρκής,
• είτε η εμπιστοσύνη των πολιτών δεν εξασφαλίστηκε,
• είτε η διαδικασία παρουσίαζε τεχνικά ή θεσμικά κωλύματα.

Η εικόνα της «χαμηλής συμμετοχής» ενισχύει την αίσθηση ότι η πολιτική της ψηφιακής μετάβασης δεν συνοδεύτηκε από ανταπόκριση του κοινού — κάτι που σε πολιτικό επίπεδο μεταφράζεται σε έλλειμμα εμπιστοσύνης ή σε κακή υλοποίηση.

Ποιος είναι ο άνθρωπος πίσω από τα νούμερα

Ο Δημήτρης Παπαστεργίου, όπως αναφέρουν οι ενημερωτικές πηγές, γεννήθηκε το 1973 στα Τρίκαλα, είναι ηλεκτρολόγος μηχανικός και έχει θητεύσει ως δήμαρχος Τρικάλων (2014–2023) πριν αναλάβει υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης.
Το «ψηφιακό προφίλ» του υπήρξε έντονο ήδη στην αυτοδιοίκηση, με έμφαση σε smart city λύσεις και καινοτομίες.
Ωστόσο, η αποτυχία της συμμετοχής στη νέα διαδικασία τον φέρνει αντιμέτωπο με το κόστος της πολιτικής του εικόνας: το «ψηφιακό κράτος που προωθεί» δεν φαίνεται να μεταλαμπαδεύεται «από τα χαρτιά στην πράξη» ανάμεσα στους πολίτες.

Ποιες είναι οι επιπτώσεις;

• Δημόσια εικόνα: Η χαμηλή συμμετοχή μεταφέρεται ως «μη εμπιστοσύνη» ή «αδράνεια» των πολιτών — κάτι που πολιτικά χρεώνεται στην ηγεσία του υπουργείου.
• Ώθηση της διαδικασίας: Ίσως απαιτείται επαναπροσέγγιση της επικοινωνίας, ενημέρωσης και διευκόλυνσης των πολιτών για την απόδοση του ΠΑ.
• Θεσμικός αντίκτυπος: Αν η μέθοδος δεν επιτύχει, ενδέχεται να τεθεί υπό αμφισβήτηση η κοινή στρατηγική για ψηφιακή διακυβέρνηση, ενιαίο αριθμό πολιτών, ενίσχυση υπηρεσιών.
• Πολιτικό μήνυμα: Για τον υπουργό και την κυβέρνηση, το μήνυμα είναι ξεκάθαρο: η ψηφιακή μετάβαση δεν «έρχεται» αυτομάτως — χρειάζεται κοινωνική συμμετοχή.

Τι μένει να γίνει

• Ενίσχυση της καμπάνιας ενημέρωσης προς τους πολίτες για το τι είναι ο ΠΑ, γιατί τον χρειάζονται και ποια τα οφέλη.
• Απλούστευση διαδικασιών: με fewer steps, με mobile εφαρμογές ή τηλεφωνική υποστήριξη ώστε να μειωθούν τα τεχνικά εμπόδια.
• Ανάλυση των αιτιών της αποχής: έρευνα για το πού «χάνονται» οι πολίτες (ψηφιακή αναλφαβητοσύνη, έλλειψη χρόνου, δυσπιστία).
• Ενίσχυση της αξιοποίησης του ΠΑ, για να γίνει αντιληπτός ως εργαλείο και όχι ως απλή αλλαγή ταυτότητας.