Στις 16 Νοεμβρίου εκάστου έτους η Αγία μας Εκκλησία τιμά την μνήμη του Αγίου Νεομάρτυρος Φιλουμένου του Φρέατος του Ιακώβ
Ο Άγιος Φιλούμενος κατά κόσμος Σοφοκλής γεννήθηκε στην Λευκωσία, στις 15 Οκτωβρίου 1913. Γονείς του ήταν οι Ευσεβείς Γεώργιος και Μαγδαληνή. Ήταν δίδυμος αδελφός με τον π. Ελπίδιο κατά κόσμον Αλέξανδρος και από μικροί ξεχώρισαν για την αγάπη που είχαν προς τον Θεό και γι’ αυτό από πολύ νωρίς άναψε μέσα τους η επιθυμία για τη μοναχική ζωή. Το 1927, σε ηλικία μόλις 14 τώ αναχώρησαν και οι δυο για την Ιερά Μονή Σταυροβουνίου, αφού πήραν την ευχή του πνευματικού τους, αλλά και των ευλαβών γονέων τους. Εκεί έμειναν 6 περίπου χρόνια, όταν ο Έξαρχος του Παναγίου Τάφου τους πήρε για να φοιτήσουν στο Γυμνάσιο του Πατριαρχείου στα Ιεροσόλυμα, όπου βρέθηκαν το 1934, μαθητές στην Σχολή της Αγίας Σιών.
Το 1937 εκάρησαν μοναχοί παίρνοντας ο Σοφοκλής το όνομα Φιλούμενος και ο Αλέξανδρος το όνομα Ελπίδιος. Στις 5 Σεπτεμβρίου του ιδίου χρόνου χειροτονήθηκαν διάκονοι και το 1939 αποφοίησαν από το Γυμνάσιο του Πατριαρχείου. Ο π. Ελπίδιος έφυγε από την Αγία Γη, υπηρετώντας σε άλλους τόπους. Ο Άγιος Φιλούμενος παρέμεινε στα Ιεροσόλυμα για 45 συνεχή χρόνια, μέχρι το μαρτύριό του.
Το 1943 χειροτονήθηκε πρεσβύτερος και αφού πέρασε από διάφορες διακονίες μέσα στο Πατριαρχείο και διορίσθηκε σε διάφορες θέσεις υπηρετώντας πάντοτε με ευθύνη και φόβο Θεού και με πολύ αγάπη προς τους αγιοταφίτες πατέρες, στις 8 Μαΐου του 1979 μετατέθηκε στο Φρέαρ του Ιακώβ όπου υπηρέτησε μέχρι το μαρτυρικό του θάνατο, στις 29 Νοεμβρίου του ιδίου έτους. Εκεί όμως, αντιμετώπιζε πολλά προβλήματα από φανατικούς Εβραίους που συνέχεια τον απειλούσαν ότι αν δεν εγκαταλείψει το Φρέαρ και πάρει τις εικόνες και τον Εσταυρωμένο να φύγει, θα τον σκοτώσουν. Εκείνος όμως απαντούσε ότι δεν θα εγκαταλείψει ποτέ το προσκύνημα, αλλά ότι ήταν έτοιμος ακόμα και να μαρτυρήσει, ως πιστός φύλακας αυτού.
Το απόγευμα της 29ης Νοεμβρίου του 1979, ημέρα της μνήμης του Αγ. Μάρτυρος Φιλουμένου, φανατικοί Εβραίοι μπήκαν στο χώρο του Φρέατος του Ιακώβ κι ενώ ο Άγιος τελούσε τον Εσπερινό, του επιτέθηκαν με τσεκούρι, τον κακοποίησαν και τέλος τον σκότωσαν.
Το μαρτύριό του ήταν φρικτό, γιατί οι δήμιοί του τον χτύπησαν αλύπητα στο πρόσωπο και του έκοψαν τα δάχτυλα του δεξιού του χεριού. Στη συνέχεια βεβήλωσαν την Εκκλησία και το Σταυρό κι έριξαν μια χειροβομβίδα καταστρέφοντας τον χώρο. Είναι συγκλονιστική η μαρτυρία του π. Σωφρονίου που παρέλαβε το τίμιο λείψανο του μάρτυρα για να το ντύσει και να το ετοιμάσει για την ταφή, ότι παρέμεινε 5 μέρες μετά το μαρτύριό του ζεστό και εύκαμπτο και «βοήθησε» το Γέροντα Σωφρόνιο για να τον ντύσει. Συγκλονιστική είναι επίσης η μαρτυρία του κατά σάρκα αδελφού του π. Ελπιδίου, που αν και μίλια μακρυά, άκουσε τη φωνή του π. Φιλουμένου να του λέγει: «Αδελφέ μου με σκοτώνουν προς δόξαν Θεού. Σε παρακαλώ μην αγανακτήσεις».
Η Εκκλησία τον τιμά ως άγιο στις 16 Νοεμβρίου εκάστου έτους (29 Νοεμβρίου κατά το παλαιό ημερολόγιο) και το ευωδιάζον και θαυματουργό σκήνωμά του βρίσκεται εντός του νέου τρισυπόστατου μεγαλοπρεπούς ιερού ναού που χτίστηκε στο Φρέαρ του Ιακώβ, επ’ ονόματι της Αγίας Φωτεινής της Σαμαρείτιδος, του Αγίου Φιλουμένου και του αγίου Ιουστίνου. Κτίτωρ του νέου αυτού ναού είναι ο Αρχιμανδρίτης π. Ιουστίνος, στον οποίο ο Άγιος Φιλούμενος εμφανίζεται συχνά και τον προστατεύει από τις επιθέσεις των φανατικών Εβραίων που συνεχίζονται εναντίον του π. Ιουστίνου και του Ιερού Προσκυνήματος. Χιλιάδες ορθόδοξοι καταφθάνουν κατ’ έτος για να προσκυνήσουν το ιερό λείψανό του στο Φρέαρ του Ιακώβ, στη Σαμάρεια.
Τεμάχιον ιερού λειψάνου του, πετραχήλι του, μαζί με την παρούσα εικόνα ευρίσκονται και εις την Ελλάδα, εις την Ιερά Μονή Αγίων Αυγουστίνου Ιππώνος και Σεραφείμ του Σαρώφ Τρικόρφου Φωκίδος.
⛪Άγιε του Θεού πρέσβευε υπέρ της σωτηρίας των ψυχών πάντων ημών των αμαρτωλών. Αμήν!!!
«Κάτι συμβαίνει στα Ιεροσόλυμα, άκουσα την φωνή του Φιλούμενου που μου είπε ότι με σκοτώνουν»
Ο Άγιος Φιλούμενος τα τελευταία χρόνια διακονούσε σε ένα πολύ δύσκολο τόπο, στο μοναστήρι του Φρέατος του Ιακώβ. Εκεί μέχρι σήμερα δεν υπάρχει ούτε ένας Χριστιανός πάρα μόνο αρκετοί μουσουλμάνοι και πάρα πολλοί εβραίοι. Για τους Εβραίους ο τόπος αυτός ήταν και είναι ιδιαίτερα ιερός λόγω του Ιακώβ του Πατριάρχου τους, ο οποίος το έσκαψε και ο οποίος και εκεί είδε εκείνη την οπτασία με τον Θεό.
Έτσι, πήγαινε ένας Εβραίος κάθε μέρα και του έλεγε «να φύγεις από εδώ γιατί ο τόπος αυτός είναι δικός μας, ανήκει σε μας».
Ο Άγιος Φιλούμενος με πολλή αγάπη προσπαθούσε να τον πείσει ότι «εγώ δεν μπορώ να φύγω από εδώ γιατί εδώ είμαι απεσταλμένος από το Πατριαρχείο και εδώ ήρθε ο Χριστός, εδώ μίλησε με την Φωτεινή την Σαμαρείτιδα και όλους τους αιώνες εμείς είμαστε πάντοτε εδώ, το μοναστήρι είναι χριστιανικό ορθόδοξο και ανήκει ο χώρος εις την Ορθόδοξη Εκκλησία.
Αφού πολλές φορές επήγε ο Εβραίος και του έλεγε να φύγει τον απειλούσε και του φώναζε του έκαμνε εκεί διάφορα πράγματα ο Άγιος δεν έφευγε από εκεί, και έτσι ένα απόγευμα, την ώρα που ήταν φορεμένος με το πετραχήλι και έκαμνε τον εσπερινό εκεί στο φρέαρ του Ιακώβ επήγε αυτός ο Εβραίος δυστυχώς και τον σκότωσε. Τον σκότωσε με ένα τσεκούρι, του έδωσε στο κεφάλι μια κατακόρυφη πάνω στο κρανίο σταυροειδώς, του έκοψε σταυροειδώς το κεφάλι του, το κρανίο του, και μετά του έδωσε 72 τσεκουριές, τον έκανε κομμάτια… Και μετά έριξε και μια χειροβομβίδα και ανατίναξε εκείνο τον χώρο.
Το θαυμαστό είναι ότι -το 1979 ή 78 αν δεν απατώμαι έγινε το γεγονός αυτό του μαρτυρίου- ο γέροντας ο Ελπίδιος (ο δίδυμός του αδελφός) ήταν στο Άγιο Όρος.
Πού είναι τα Ιεροσόλυμα; και που είναι το Άγιο Όρος; Είναι 3 ώρες με το αεροπλάνο. Εκείνη την ώρα όμως, ο πατήρ Ελπίδιος που εβρίσκετο στο κελί του στην Νέα Σκήτη, άκουσε την φωνή του αδελφού του Φιλουμένου που του έλεγε: «Αδελφέ μου με σκοτώνουν»!
Και μας είπε εκεί και είπε σε όλους «κάτι συμβαίνει στα Ιεροσόλυμα, άκουσα την φωνή του Φιλούμενου που μου είπε ότι με σκοτώνουν» και μετά από λίγα λεπτά είδε ένα άσπρο περιστέρι μέσα στο δωμάτιο του που πετούσε και μετά έφυγε προς τον ουρανό, και είπε «κάτι έγινε, πέθανε ο αδερφός μου». Και μετά, βέβαια, μάθαμε ότι τον σκότωσαν οι Εβραίοι κλπ.
π. Αθανάσιος Μητρ. Λεμεσού