Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου Σκοπέλου – The Holy Monastery of St. John the Baptist in Skopelos (Video & Photos)
Σε σχετικά μικρή απόσταση από τη Χώρα της Σκοπέλου, επάνω στο βουνό Παλούκι σε μια περιοχή όπου βρίσκονται διάσπαρτα ιστορικά μοναστήρια, όπως αυτό της μεταμόρφωσης του Σωτήρος και της Αγίας Βαρβάρας, θα βρείτε το μοναστήρι του Τιμίου Προδρόμου.
Κατά τη διάρκεια της μακρόχρονης ιστορίας του λειτούργησε άλλοτε ως ανδρική και άλλοτε ως γυναικεία Μονή. Μετά από την κοίμηση των καλοσυνάτων καλογριών που ζούσαν εκεί μέχρι πριν λίγα χρόνια, λειτουργεί πλέον ως ανδρική Μονή.
Λίγα λόγια για την ιστορία της Μονής του Τιμίου Προδρόμου
Η ιερά αυτή Μονή ιδρύθηκε το 1612 από τον ιερομόναχο Συμεών και είναι αφιερωμένη στο Γενέθλιο του Τιμίου Προδρόμου (24 Ιουνίου). Αρχικώς ήταν Σταυροπηγιακή (εξαρτάτο δηλαδή απευθείας από το Οικουμενικό Πατριαρχείο) και ήταν ανδρώα και άβατος (δηλαδή δεν επιτρεπόταν η είσοδος στις γυναίκες).
Ανακαινίσθηκε το 1721, σύμφωνα με χρονολογία που υπάρχει στο υπέρθυρο του Ναού, από τον ηγούμενο Φιλάρετο. Υπέστη καταστροφές από σεισμούς και κεραυνούς στις αρχές του 19ου αιώνος και ανασυγκροτήθηκε με τη συνδρομή του Οικουμενικού Πατριαρχείου.
Στην ακμή της η Μονή είχε 3 μετόχια επάνω στη Σκόπελο: το ένα στον «Καλόγηρο», το δεύτερο στη «Γλώσσα» και το τρίτο στο «Έλιος». Επίσης, μετόχι της υπήρξε και η εκκλησία της Παναγίας Ελευθερώτριας στο «Μάρμαρο». Διέθετε ελαιοτριβείο και νερόμυλο. Μετά το 1821 άρχισε η ερήμωση της Μονής.
Στη συνέχεια με τον αντιεκκλησιαστικό νόμο των Βαυαρών το 1834, με τον οποίο διαλύθηκαν πάνω από 400 μοναστήρια, είχε την ίδια τύχη και το εν λόγω Μοναστήρι. Οι λιγοστοί πατέρες απομακρύνθηκαν, η περιουσία του δημεύθηκε και εν συνεχεία λεηλατήθηκε από τους ισχυρούς της εποχής. Μόλις πρόλαβε ο τελευταίος Επίσκοπος Σκοπέλου, Ευγένιος Οικονόμου, να διαφυλάξει λίγα ιερά κείμενα και ιερά λείψανα και να τα αποθησαυρίσει στον καθεδρικό ναό της του Χριστού Γεννήσεως.
Το 1868 ο αρχιεπίσκοπος Χαλκίδος Καλλίνικος Καμπάνης «ζήτησε από το Υπουργείο των Εκκλησιαστικών την ανόρθωση της εν Σκοπέλου Μονής του Τιμίου Προδρόμου, έχουσα μετόχια την του Αγίου Ρηγίνου Μονήν και την της Ζωοδόχου Πηγής» στο ερημονήσι Πιπέρι.
Το 1894 ακολούθησε νέα περίοδος ακμής, με την εγκατάσταση στη Μονή του Γέροντος Σωφρονίου Κεχαγιόγλου από τη Ραιδεστό της Θράκης, θεολόγος από την Θεολογική Σχολή της Χάλκης στην Κωνσταντινούπολη, που είχε ασκηθεί προηγουμένως στα καυσοκαλύβια του Αγίου Όρους και είχε διατελέσει για λίγο ηγούμενος στη Μονή Ευαγγελισμού Σκιάθου.
Ο Γέροντας Σωφρόνιος επισκεύασε την από χρόνια εγκαταλειφθείσα Ιερά Μονή, καλλιέργησε τα γύρω κτήματα, φύτευσε τεράστιο αμπελώνα (ο οποίος παρήγαγε τον περίφημο «μπρούσικο» οίνο γνωστό και ως «Προδρομίτικο»), και το σημαντικότερο, κατέστησε τη Μονή κέντρο πνευματικής οικοδομής συστήνοντας αδελφότητα μοναζουσών, οι οποίες αρχικά διέμεναν στη Μονή Αγίας Βαρβάρας.
Ο Γέροντας Σωφρόνιος υπήρξε και προσωπικός φίλος του Αγίου Νεκταρίου, και μάλιστα ο Άγιος είχε εκφράσει την επιθυμία να συμμονάσει με τον Γέροντα εδώ στην Ιερά αυτή Μονή. Διασώζονται μάλιστα και επιστολές του Αγίου προς τον Γέροντα Σωφρόνιο. Ο Γέροντας εκοιμήθη το 1934 σε ηλικία 95 ετών.
Στη συνέχεια μεταφέρθηκε στη Μονή η γυναικεία αδελφότητα από την Αγία Βαρβάρα και συνέχισε να λειτουργεί πλέον ως γυναικείο μοναστήρι με ηγουμένη την Γερόντισσα Ξένη Γαλατσάνου (+1980) και εν συνεχεία την Γερόντισσα Ξένη Σδούγκου (+2008).
Το μοναστήρι δέχθηκε πλήγμα από τον καταστροφικό σεισμό του 1963, γι’ αυτό και έγιναν παρεμβάσεις με σύγχρονα υλικά τα οποία είναι εμφανή και οι οποίες ανορθωτικές επεμβάσεις έμειναν ημιτελείς λόγω ελλείψεως πόρων.
Τώρα στην Ιερά Μονή εγκαταβιώνει ανδρική αδελφότητα και κύριο εργόχειρο της Μονής είναι η εικονογράφηση βυζαντινών εικόνων.
The Holy Monastery of St. John the Baptist in Skopelos
The Holy Monastery of St. John the Baptist in Skopelos is an important religious monument of the island and one of the most well-known monasteries in the area. It is a place rich in history and religious tradition, attracting visitors and believers for its architecture, spiritual heritage, and the natural beauty that surrounds it.
History
The Holy Monastery of St. John the Baptist was built in the 17th century, although some sources suggest that its roots may go back even earlier. It is dedicated to St. John the Baptist and has long been connected to the history of Orthodoxy in the region.
Architecture and Buildings
The architecture of the monastery retains the traditional monastic structure, with characteristic Byzantine elements. The main church of the monastery is adorned with significant frescoes and a carved wooden iconostasis, reflecting the high quality of Byzantine art.
Location and Nature
It is located in a beautiful spot on Mount Palouki, offering stunning views of the island and the Aegean Sea. The monastery is surrounded by lush vegetation, making it a peaceful place that provides tranquility and serenity.
Religious Life and Services
The Holy Monastery is still active and hosts monks. Religious services are held there, especially during major Christian holidays, and it also attracts those seeking spiritual renewal and peace.
Access
Access to the monastery is relatively easy, and one can reach it either by car or on foot from the town of Skopelos. The monastery is open to visitors during its operating hours.
The Monastery of St. John the Baptist is one of the many religious sites on Skopelos that reflect the island’s rich spiritual tradition and offer a unique opportunity to combine religious tourism with natural beauty.
Video & Photos: Zahos Stamoulis