Αράχωβα: Λιτανεία-παράκληση για την έλευση της περιπόθητης βροχής – Αναδρομή στο παρελθόν
Με αφορμή τη λιτανεία-παράκληση προς το Θεό, για την έλευση της περιπόθητης βροχής, που έλαβε χώρα στην Αράχωβα θα γράψω δυο λόγια.
Ανέκαθεν σε περιόδους παρατεταμένης ανομβρίας οι άνθρωποι επικαλούνταν την παράκληση προς το Θείο, ώστε να φέρει την πολυπόθητη βροχή.
Η λιτανεία (λιτή = δέηση, παράκληση) για τη βροχή θεωρείται μια συλλογική πράξη πίστης, βασιζόμενη στην πεποίθηση ότι η προσευχή και η παράκληση μπορούν να συγκινήσουν τον Θεό και να φέρουν την πολυπόθητη βροχή, προκειμένου να ευλογηθεί η γη και να αποκατασταθεί η ισορροπία στη φύση.
Ουσιαστικά, όσο τα στοιχεία της φύσης εξαγριώνονται ενάντια στον δυνάστη άνθρωπο, που παραβλέπει το Δημιουργό της φύσης, δηλαδή το Θεό, τόσο το “καταλάγιασμά” τους γίνεται δυσκολότερο και επίπονο…
Στην εκκλησία μας, η λιτανεία είναι η θρησκευτική τελετή -μετ’ ευχών και ύμνων- σε πομπή με λάβαρα και θρησκευτικά, πανίερα, κειμήλια, προεξάρχοντος του κλήρου και του λαού, προς επίκληση του Θεού, σε καιρό ανομβρίας.
Στην Αράχωβα, τα παλαιότερα χρόνια η λιτανεία γινόταν στη θέση “Μακρινό Αι- Νικόλα” που βρισκόταν το ξωκκλήσι του Αι- Νικόλα (νυν Αγίου Μηνά) στο δρόμο προς Δελφούς.
Ο κόσμος νήστευε την προηγούμενη ημέρα, και την επομένη το πρωί γινόταν η λιτανεία, αφού διάβαζαν λίγους ψαλμούς στις εκκλησίες της Παναγίας και του Αι- Γιώργη… Στη συνέχεια έβγαζαν την εικόνα της Παναγίας κι απ’ τις δύο ενορίες.
Η παράδοση αναφέρει ότι ο παπάς έψελνε τον αγιασμό κι ο κόσμος γονάτιζε τρεις φορές καθ’ οδόν, προς το, εν λόγω, εκκλησάκι κατά διαστήματα. Μόλις έφταναν στο εκκλησάκι, ασπάζονταν την εικόνα, διάβαζαν λίγα λόγια κι επέστρεφαν στην Αράχωβα.
Εφόσον η λιτανεία γινόταν με πίστη και ταπείνωση “ήταν αλάθητο ότι θα βρέξει την άλλη ή την παράλλη μέρα”…
Οι λιτανείες λοιπόν εκφράζουν ένα μείγμα λατρείας, πίστης, παράδοσης και πνευματικότητας μιας κοινότητας ανθρώπων στην προσπάθειά τους να τιθασεύσουν τις δυνάμεις της φύσης, μέσω της επίκλησης στα Θεία.
Γιώργος Οικονόμου